یاد داشتی از پیرمحمد ملازهی، کارشناس آسیا: راجع به کشتاری شیعیانی هزاره در کویطه پاکستان که عینآ بدون دخل و تصرف خدمت دووستان شباهنگ تقدیم می شود.
کویته مرکز ایالت بلوچستان پاکستان است که کشتار هزارههای شیعهمذهب در آن تقریباً بهصورت امری روزمره درآمده است. پرسش این است که چرا هزارهها و چرا شیعیان هدف جریانهای افراطی در کویته درآمدهاند. برای یافتن پاسخی به دور از پیشداوری باید ساخت قدرت محلی در کویته، گروههای قومی و نظریات و دیدگاههای آنها و نیز منافع و تضاد منافع آنها را مورد توجه قرار داد تا به درک واقعبینانهتری دست یافت. در کویته بهصورت تاریخی دو قومیت بلوچ و پشتون از گذشتههای دور حضور داشتهاند و دو قومیت دیگر تحت شرایط خاص و در مقاطع تاریخی متفاوت وارد کویته شده و سکونت اختیار کردهاند. این دو قومیت را میتوان هزارههای شیعهمذهب و پنجابیهای سنیمذهب در نظر گرفت. هزارهها نیز به نوبه خود در دو مقطع جداگانه به کویته مهاجرت کردهاند. مقطع اول در حدود ۱۵۰ سال قبل در دوره اعلام جهاد علیه شیعه بهوسیله امیر عبدالرحمنخان، پادشاه وقت افغانستان و عاقد قرارداد «دیوراند» با انگلیس است که هزارهها بهصورت دستهجمعی برای نجات جان خود به کویته مهاجرت کردند و در آنجا ماندگار شدند مقطع دوم اشغال افغانستان بهوسیله ارتش سرخ اتحاد شوروی و فرار هزارهها از جنگ بود که موج دوم مهاجرین هزاره را به کویته به راه انداخت.